رادیو به روایت بهزاد فراهانی و فریبا متخصص
تاریخ انتشار: ۶ اردیبهشت ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۲۵۸۸۱۴
به گزارش جهان نيوز، یک زمانی رادیو مرجع اخبار رسمی بود، هر زمان که کسی می‌خواست به دیگری ثابت کند حرفش دقیق و درست است، می‌گفت: خودم از رادیو شنیدم! اما از وقتی شبکه‌های تلویزیونی زیاد شد، حضور رادیو هم به مرور در زندگی ما کمرنگ‌تر شد.
اینترنت و شبکه‌های اجتماعی و دنیای مجازی نیز مزید بر علت شد تا رادیو بیشتر از هر وقت دیگر به سایه برود، اما واقعیت این است این رسانه شنیداری مانند بچه عزیز و دُردانه خانواده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
روز سه‌شنبه رادیو در ایران 78 ساله شد و امروز هم مصادف است با راه‌اندازی اولین ایستگاه فرستنده رادیویی در ایران در سال 1305.
به همین مناسبت با بهزاد فراهانی و فریبا متخصص همصحبت شدیم تا برایمان از حضورشان در رادیو بگوید.
فراهانی در دهه 40 به عنوان گوینده قصه‌های شب رادیو وارد این رسانه شد و سال‌های زیادی به عنوان گوینده، بازیگر، کارگردان و نویسنده با رادیو همکاری کرد.
هر چند حالا از این که امکان همکاری‌اش با رادیو میسر نیست، گله‌مند است! فریبا متخصص که با بازی در سریال شهرزاد بین عموم مردم به شهرت رسید هم از بازیگران قدیمی نمایش‌های رادیوست.
او که سال گذشته بازنشسته شده است همچنان به رادیو عشق می‌ورزد، گرچه انتقاداتی به نمایش‌های رادیویی دارد.
بهزاد فراهانی: دوره «داستان شب» گذشته
یکی از قدیمی‌ترین قصه‌گوهای رادیو هستید. از ورودتان به رادیو و از قصه‌های آن دوره برایمان بگویید؟
قبل از انقلاب و در دهه 40 رادیو و روزنامه‌های کیهان و اطلاعات تنها وسیله ارتباط جمعی بودند. رادیو تنها وسیله‌ای بود که هنرمندان می‌توانستند از طریق آن با تمام مردم ایران ارتباط برقرار کنند. داستانهای شب، در آن زمان تنها سرگرمی و تفریح شبانه مردم شهر و روستا بود. در دهه 40 به گروه داستان شب رادیو پیوستم، ابتدا نزد استادان بزرگی، شاگردی کردم تا کار یاد گرفتم و به مرور تبدیل شدم به نویسنده، بازیگر و کارگردان برنامه‌های رادیویی. برنامه‌های ویژه‌ای برای رادیو تولید کردم که بین مردم محبوب شد، اما الان دیگردر این رسانه جایی ندارم.
آن زمان قصه‌های رادیو بیشتر جنبه سرگرمی داشت یا از طریق آنها مخاطب را به تفکر هم وامی‌داشتید؟
هدف اصلی آنها آشنا کردن مردم با فرهنگ، هنر، تاریخ، ادبیات و... و هدف فرعی آن سرگرم کردن مردم بود. داستانهای شب از رمان‌ها و نویسندگان بزرگ ادبیات ایران و جهان انتخاب می‌شد.
مخاطبان داستانهای شب بیشتر چه گروهی از مردم بودند؟
همه اقشار جامعه را پوشش می‌داد چون مهمترین رسانه جمعی آن دوران بود. این داستان‌ها را روستاییان، کارگران، روشنفکران و... گوش می‌دادند.
به نظرتان اکنون هم می‌توان امیدوار بود داستانهای شب رادیو مخاطبان زیادی پیدا کند؟
نه! چون رسانه‌ها زیاد شده‌اند؛ تلویزیون، اینترنت، ماهواره و... جایی برای رادیو و داستانهای شب‌اش نگذاشته است.
شما هر چند آدم صریح و رک‌گویی هستید و حرف‌هایتان را همیشه می‌گویید، اما از شواهد چنین برمی‌آید که شرایط حتی اگر سخت هم باشد حال شما خوب است، این حال خوب را چگونه در درون خود حفظ می‌کنید؟
وقتی به فکر مردم باشی و تلاش کنی با هنر و فرهنگ حال آنها را خوب کنی، حال خودت هم خوب می‌شود. من عاشق مردم هستم و تا زمانی‌که کنار آنها هستم حالم خوب است.
فریبا متخصص: نه همین صدای زیباست نشان ماندگاری!
اولین روزهایی که پشت میکروفن رادیو نشستید چه حس و حالی داشتید؟
سال 68 به عنوان بازیگر نمایش‌های رادیویی کارم را با این رسانه شروع کردم.چون گوینده نبودم و برنامه‌ها زنده پخش نمی‌شد استرس و اضطرابی را که معمولا گوینده‌های رادیو دارند را تجربه نکردم.اما واقعیت این است که در رادیو تو هستی و چهار دیواری یک اتاق و یک میکروفن، نه لوازم صحنه است نه فضای خاصی که برای اجرای نقش کمکت کنند. حتی سکوت در رادیو با سکوت‌های دیگر فرق دارد.بازیگر رادیو فقط باید از حس درونی‌اش برای ایفای نقش کمک بگیرد. من قبل از این که به رادیو بیایم، در تئاتر هم فعالیت داشتم و دنیای بازیگری برایم ناشناخته نبود، هر چند تفاوت‌هایی داشت.مثلا گاهی یادم می‌رفت باید حتما مقابل میکروفن صحبت کنم.
طبق عادت سرم را برمی‌گرداندم تا به بازیگری که کنارم نشسته بود نگاه کنم و به همین دلیل میکروفن را از دست می‌دادم و همین مشکلاتی را به وجود می‌آورد، اما به مرور فنون کار در رادیو را یاد گرفتم و بازی در رادیو به حرفه‌ام تبدیل شد. رادیو باعث می‌شود تخیل بازیگر قوی شود و در اجرای نقش‌هایش از دنیای تخیل استفاده کند. برخی فکر می‌کنند برای فعالیت در رادیو فقط داشتن صدای زیبا کفایت میکند، اما چنین نیست! رادیو فنون و تخصص خودش را دارد و تنها کسانی در این حرفه دوام می‌آورند که صبر زیادی داشته باشند و آن قدر عاشق این کار باشند که همه انرژی خود را بگذارند تا به یک رادیویی اصیل و کاربلد تبدیل شوند.
شما در تئاتر وتلویزیون فعالیت دارید و با سریال شهرزاد هم به شهرت زیادی رسیدید؛ اما همچنان به رادیو وفادار ماندید. چه چیزی در این رسانه وجود دارد که شما را مجذوب خود کرده است؟
من استخدام صدا و سیما بودم و مهر سال گذشته بازنشسته شدم. بخشی از فعالیتم در رادیو به خاطر کار موظفی بود که باید انجام می‌دادم و بابت آن حقوق می‌گرفتم. اما بخشی از علاقه‌ام به رادیو بابت کارهای خوبی بود که ضبط می‌کردیم. هر چند در سال‌های اخیر کارها به قوت گذشته نیست.
برخی می‌گویند مخاطبان رادیو کم شده‌اند. نظرشما چیست؟
مخاطب رادیو کم نمی‌شود ! راننده‌ها، زنان خانه‌دار و کسانی که شب‌ها کار می‌کنند از مخاطبان جدی رادیو هستند. نابینایان که امکان استفاده از رسانه‌های دیگر مثل تلویزیون، روزنامه و ... را ندارند، شنونده‌‌های همیشگی رادیو هستند.به نظرم نباید به این فرض که مخاطب رادیو کم است کیفیت برنامه‌های آن کاهش پیدا کند. وقتی کیفیت برنامه‌های رادیو و تلویزیون بالا باشد، مطمئن باشید مردم پای آنها می‌نشینند.
منبع:جام جم
منبع: جهان نيوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jahannews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جهان نيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۲۵۸۸۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بگومگوی ثریا قاسمی با صادق قطب‌زاده
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، از نخستین روز پیروزی انقلاب که صادق قطب‌زاده به دستور امام خمینی به عنوان سرپرست سازمان رادیو و تلویزیون معین شد، شمار زیادی از کارکنان این سازمان با وی به مخالفت پرداختند. قطب‌زاده از سویی باید منویات انقلابیون را در تلویزیون پیش می‌برد و از سوی دیگر کارکنان این سازمان که نه‌تنها این قبا را بر قامت او گشاد می‌دانستند و نمی‌توانستند ریاستش را قبول کنند که در مقابل دستورات انقلابی او درباره‌ی مشی تازه‌ی سازمان، تصفیه‌ها یا نوع پوشش کارکنان و... - که بی‌تردید بسیاری‌شان نیز نه خواست شخصی خود او که تصویب شورای انقلاب یا دستور مسئولان ارشد حکومت تازه و گاه در رأس آن امام خمینی بود - مقاومت می‌کردند این کشمکش تا جایی پیش رفت که در روزهای نخست اردیبهشت ۵۸ قطب‌زاده تصمیم گرفت با کارکنان رادیو نشستی رو در رو داشته باشد. در این نشست که در ساختمان میدان ارک این سازمان و در استودیوی شماره‌ی ۸ با حضور ۳۰۰ نفر از کارکنان انجام شد سه ساعت به طول انجامید و رادیویی‌ها اعم از گویندگان و کارگردانان و... رئیس کل‌شان را بی‌پرده به باد انتقاد گرفتند. در ادامه بخش‌هایی آن‌چه در این نشست گذشت را به نقل از مجله‌ی «جوانان امروز» منتشرشده در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۵۸ می‌خوانید:
جلسه قرار بود ساعت ۲ تشکیل شود ولی چون تا یک ربع به سه از آمدن آقای قطب‌زاده خبری نشد کارکنان تصمیم داشتند دیدار را به هم بزنند که سرپرست رادیو تلویزیون از راه رسید. این دیدار به مدت سه ساعت به طول انجامید که در پایان وعده‌هایی از جانب آقای قطب‌زاده به آنان داده شد.
در آغاز آقای صادق قطب‌زاده پیرامون مشکلات موجود و گذشته‌ی واحد رادیو، انتظارات مردم صحبت کوتاهی کرد و آمادگی خود را برای شنیدن نظریات کارکنان رادیو اعلام داشت و گفت: «حالا این شما و این من»
ثریا قاسمی: من اسمم ثریا قاسمیه، برنامه‌ساز، هنرپیشه و گوینده‌ی رادیو هستم. می‌خواستم بدانم خط مشی شما بعد از این همین خواهد بود که تا حالا بوده یا فرم‌های دیگری خواهد بود؟
قطب‌زاده: ان‌شاءالله که نه، ولی ما تا حالا خط مشی مشخصی نداشتیم.
ثریا قاسمی: همین مقدار که دیدیم.
قطب‌زاده: شما چی دیدید؟ یک مقدار شایعاته یک مقدار واقعیات.
ثریا قاسمی: نخیر، ما مال این سازمان هستیم.
قطب‌زاده: نه متاسفانه اینکه عرض می‌کنم یک مقدار زیادی راجع به ما شایعاته، اون چیزهایی که مورد قبولتونه مشخص کنید.
ثریا قاسمی: یک مقدار برنامه‌هایی اینجا ساخته می‌شه به وسیله‌ی افرادی که از بیرون آمدند و غیرمتخصص هستند و از کسانی که دارای سابقه و تخصص هستند استفاده نمی‌کنند. دوم این بیرون کردن‌ها، سوم این کم‌کاری‌ها که این افراد نمی‌توانند با اشخاص غیرمتخصص کار کنند، این‌ها یادم بود که گفتم.
قطب‌زاده: عرض کنم در زمینه‌ی افراد متخصص و غیرمتخصص اگر از غیرمتخصصین به معنای واقعی که هیچ چیز سرش نمی‌شود صحبت می‌کنید طبیعتا عذرشان را خواهیم خواست یا آنها را می‌گذاریم زیردست یک آدم متخصص ولی یک مسئله را فراموش نکنید به علت وجود شرایط خفقانی که در مملکت ما بوده عده‌ی زیادی یا در زندان‌ها بودند و یا از درهای این سازمان و سازمان‌های مشابه بیرون رانده شده بودند. استعدادهای زیادی بوده که هیچ دلیلی ندارد که از شما بالاتر نبوده باشند، تمام تلاش آنها این بوده که نظام را برگردانند بنابراین درهای سازمان به روی استعدادهای جدید باز خواهد شد ولو اینکه تخصص‌شان کم باشد ولی این نمی‌شود عده‌ای که در گذشته مبارزاتی نداشته‌اند و امروز صاحب تخصص شده‌اند اجازه ندهند که این‌گونه افراد امروز هم به این سازمان راه نداشته باشند.
ثریا قاسمی: این عده به چه صورت دست‌چین می‌شوند!
قطب‌زاده: به صورت کسانی که ما کم و بیش از گذشته با آنها آشنایی داشتیم، کسانی که هنرشون را در خدمت مبارزات گذاشته‌اند. فراموش نکنید این‌ها در طول سالیان قبل فعالیت‌های زیرزمینی می‌کردند بنابراین از این‌ها استفاده می‌کنیم، این‌ها روز به روز دارن میان، دیروز به سلامتی شما کسی آمده بود با ۵۰ ساعت کار تلویزیونی، البته با یک گروه فیلم‌برداری بسیار عالی، صدابرداری عالی، هیچ جا هم ثبت‌نام نکرده. من رفتم خانه‌اش، خانه‌ای که یک اتاق داشت و چهار نفر در آن زندگی می‌کردند. من نمی‌توانم این فرد را خارج سازمان بگذارم. این‌ها جاشون داخل سازمانه.
کامبیز وحیدی: آقای قطب‌زاده! قبل از اینکه شما بیایید برای آن‌که وقت کمتری گرفته شود به من ماموریت داده شد سوالات را کلاسه کنم، اولین سوالی که آقایان خواستند شما جواب بدهید این است که عنوان کردن مسائل ویژه‌ی سازمان رادیو و تلویزیون از طریق تلویزیون و میکروفون رادیو علتش چیست؟
قطب‌زاده: عرض کنم حضورتان من بارها هدفی که از این معنی داریم گفتم، باز هم متذکر می‌شوم؛ انقلابی شده و این انقلاب با رای و خون مردم این مملکت انقلابی است اسلامی بنابراین چارچوب فکری این سازمان چارچوبی اسلامی است. عرض کنم برای هنر و برای این سازمان و به اصطلاح معروف «بوق» رسالت اولیه‌اش این است که بتوانیم نیازهای واقعی مردم را برگردانیم با بهترین لسان به مجموع جامعه، و نیازهایی هم که باید در جامعه از بین بره، نیازهای کاذبی که قبلا ایجاد شده اون‌ها را از بین ببره و نیازهای متعالی را جای‌گزینش بکنه. این نقش ماست، رادیو و تلویزیون چنین نقشی دارد و بنابراین باید سعی کرد یک مقدار زیادی فرهنگ جامعه را شناخت، یعنی اون‌هایی که نشستند و می‌خواهند در این بازسازی شرکت بکنند باید فرهنگ جامعه را بیشتر بشناسند. امیدوارم سوءتفاهم نشود که بگویم شما جامعه را نمی‌شناسید و یا ممکنه بنده خیلی کمتر از شما بشناسم. یعنی همه‌ی ما باید دقت بیشتری در شناخت این فرهنگ بکنیم و سعی کنیم آن را به بهترین وجهی بشناسیم و اینجاست که اون ظرافت هنر را می‌توانیم بشناسانیم به آنها که نمی‌توانند از طریق خواندن و نوشتن بشناسند. این رسالت کلی است و ارشاد جامعه.
(همهمه‌ی حاضرین مبنی بر اینکه جواب سوال را ندادید آقای قطب‌زاده)
قطب‌زاده: سوال‌تان را دو مرتبه بخوانید.
کامبیز وحیدی: من سوال را مجددا می‌خوانم: عنوان کردن مسائل ویژه‌ی خصوصی کارکنان سازمان رادیو تلویزیون از طریق این دستگاه‌ها با مردم علتش چیست؟ شاید این مسائل احتمالا بین خود ما حل‌شدنی است.
قطب‌زاده: عرض کنم علتش این است که ما راستش از روز اول تلاش بر این داشتیم که تا آن‌جا که ممکن است از طریق تفاهم، گفت و شنود، بحث و بررسی، دوستی و رفاقت قضایا را حل کنیم تا بدان‌جا که حتی فشارهای داخلی که بود بر عده‌ای از افراد این سازمان توسط عده‌ای دیگر ما رفع کردیم و گفتیم نه بابا، بین خودتان رفاقت کنید، یک مقدار خاصه‌خرجی‌ها را سعی کردیم جلویش را بگیریم ولی متاسفانه آن‌طور که آرزوی من بود نتوانستیم کنار بیاییم تا اینکه حملات، شایعات و دروغ‌پردازی‌ها و اذیت شروع شد. ما نه اعتقاد به ساواک داشتیم و نه اعتقاد به نیروی نظامی داشتیم ولی اعتقاد داشته و دارم که در هر چیزی باید نظارت مردم وجود داشته باشد و مسائل و مطالب را با مردم در میان گذاشت علتش هم به طور روشن در این مسئله‌ی اساسی است که یک عده‌ای یکهو برای خودشان حق آب و گلی قائل شده‌اند که ما در اینجا هستیم و تمام کارهامون هم باید بر اساس انتخابات خودمان باشد. سازمانی که متعلق به مردم است و با تمام ریشه‌های فرهنگی مردم ارتباط دارد یک عده‌ای هر عده‌ای بخواهند نظرات و عقاید خودشان را تحمیل کنند، بیان دارند که با نظرات و عقاید مردم ارتباط نداشته باشد، ما این را نمی‌پذیریم و به این دلیل حرف‌ها و مشکلات را با مردم در میان گذاشتیم و از این به بعد هم در میان خواهیم گذاشت ولی امیدوارم در آینده بتوانم زمینه‌های مثبتش را در میان بگذارم. تمام مسئله این نیست که رادیو و تلویزیون فقط اون گوینده که صدایش زنگ داره یا چهره‌اش فلانه این نماینده‌ی رادیو و تلویزیون مملکت است بلکه اون کسی هم که زمین اینجا را می‌شوره، اون کسی هم که خاک می‌خوره اون هم نماینده‌ی واقعی این سازمانه، باید همه‌ی این‌ها شناخته بشوند. تنها عده‌ای از هنرمندان که امکان دارد با مردم روبه‌رو شوند این‌ها نیستند که نماینده‌ی واقعی مجموع این سازمان‌اند، این‌ها فراورده‌های سازمان‌اند، تمام عناصری که در این سازمان کار می‌کنند، به هر شکلی، این‌ها در به ثمر رساندن اون هنر شریک‌اند، باید بهشون احترام گذاشت ولی این‌ها آرزوست. تا به حال زمینه‌های منفی را با مردم در میان گذاشتیم، زمینه‌های مثبت پیدا کنید آنها را هم در میان خواهیم گذاشت.
ثریا قاسمی: شما فکر می‌کنید الان عقاید مردم حاکم بر سازمان است!
قطب‌زاده: حاکم بر سازمان متاسفانه تا تصفیه نشود نیست.
ثریا قاسمی: یعنی این درسته که شما کارکنان رادیو را رو در روی مردم قرار دهید و بگویید ما اسماشون را می‌گیم، من نمونه‌اش را دیدم. یک خانومی را در خیابان دیدم که گریه می‌کرد گفتم چرا گریه می‌کنی؟ گفت عکس آقای قطب‌زاده را در روزنامه دیدم و اعتراض کردم و این آقا مرا زده است!
قطب‌زاده: عرض کنم به حضور مقدستون من اعتقادم و علاقه‌ام این بود که تمام کسانی که در این سازمان زحمت کشیدند، و به حق خودشون نرسیدند در این مدت، خودشون نگاه کنند به کسانی که حق این‌ها را خوردند، لااقل این قدرت اخلاقی را نشان دهند که تنها روابط حرفه‌ای نباید باعث قبول یک سلسله بی‌عدالتی‌ها شود. این گله‌ی من از کسانی است که مورد ظلم قرار گرفتند، با هر زبونی که من با این حضرات صحبت کردم متاسفانه هیچ بیانی که بتواند به تفهیم موضوع کمک کند و این‌ها بیفتن به یک سلسله کار کردن مثبت و قدم بردارند تاکنون نشده بنابراین من هر روز جنگ اعصاب را ادامه می‌دهم و تمام مردم خیال کنند همه چیز در اینجا هست و این برنامه‌ها که یکی پس از دیگری درب و داغون می‌شه کسی که نمی‌آد یقه‌ی آقایون رو بگیره یک برنامه که خراب می‌شه در این مملکت تمام این فشارها روی شخص من متمرکز می‌شه، چرا فیلم آقای خمینی این‌طور شده، چرا فیلم آقای بازرگان اون‌طور شده، چرا نمی‌دونم فلان فیلم که اون‌جا هست این‌طوری شده، چرا مطلبی که از رادیو درآمده این‌طوری شده، یک میلیون نفر میاد جلوی جام‌جم حداقل این است که واقعیت را بگوییم، گوینده می‌گه هزاران نفر اون‌جا جمع شده بودند و اون می‌دونه اون یک میلیون نفر که اون‌جا بودند می‌دونن اون داره دروغ می‌گه چرا این‌طور شده و... یک موقعی آدم اینا رو تحمل می‌کنه برای اینکه اصلاحی بشه ولی یک موقعی هر روز بدتر می‌شه (همهمه‌ی حاضرین) به جای اینکه به کار بپردازند آمفی‌تئاتر را گرفتند، حقوق هم که ماهیانه می‌گیرند، هی می‌نشینند مرتبا خودشون را شارژ می‌کنند و هم دیگران را و هر روز شایعه‌سازی، اون شب گفتم، از روزی که به این سازمان آمدم هشت بار مرا مستعفی قرار دادند، پریروز شیرینی می‌دادند (خنده‌ی حاضرین) جامعه‌ی توحیدی اومدن گفتن ما همین امروز می‌ریم سر فلانی را می‌آوریم. شما اینارو نمی‌شنوید؟
ثریا قاسمی: ما می‌شنویم ولی آقای قطب‌زاده! شما نباید بچه‌ها رو رو در رو قرار بدین.
قطب‌زاده: بچه‌ها نباید مرا رو در روی ملت قرار بدن.
ثریا قاسمی: شما قبول کردین، من به چشمم دیدم خانومی را کتک می‌زدند (همهمه)
...
۲۵۹۵۷
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1903468
تیراندازی، مراسم عروسی در ونایی بروجرد را به عزا تبدیل کرد